Gysbert Japicxpriis
De Gysbert Japicxpriis is de belangrijkste literaire prijs van Fryslân. Deze prijs wordt één keer in de twee jaar uitgereikt. Het ene jaar voor Friestalige proza en het andere jaar voor Friestalige poëzie. De prijs werd in 1947 ingesteld door het provinciaal bestuur. Dichter Obe Postma was in dat jaar de eerste winnaar van de Gysbert Japicxpriis.
Procedure en Prijs
Gedeputeerde Staten van Fryslân kiezen de prijswinnaar op basis van het advies van een adviescommissie. Deze adviescommissie stelt een lijst met genomineerden samen op basis van het verschenen literaire werk in de vier voorgaande jaren. De Gysbert Japicxpriis kan ook als oeuvreprijs toegekend worden. De winnaar van de Gysbert Japicxpriis ontvangt een bedrag van € 10.000 en een oorkonde. Tevens is er een bedrag van €5000,- beschikbaar gesteld door Gedeputeerde Staten om het winnende werk te laten vertalen en te promoten in het buitenland. De uitreiking van de prijs vindt plaats in de Martinikerk in Bolsward.
Gysbert Japicx
De naam van de prijs verwijst naar de Friese dichter Gysbert Japicx (1603-1666), geboren in Bolsward. Gysbert Japicx is de bekendste Friese renaissanceschrijver en wordt gezien als de grondlegger van het Fries als geschreven taal. Het Fries dat in de middeleeuwen werd gebruikt om de wetten op te schrijven, was in de 17e eeuw verdwenen. Nederlands was toen de officiële taal van het bestuur. Gysbert Japicx schreef wél Fries en legde daarmee de basis voor de Friese schrijftaal. In Bolsward staat het Gysbert Japicxhûs(eksterne link), een museum over de dichter in zijn geboortehuis.
Adviescommissie Gysbert Japicxpriis
De adviescommissie adviseert Gedeputeerde Staten over het toekennen van de Gysbert Japicxpriis. In 2023 wordt de Gysbert Japicxpriis toegekend in de categorie Proza, verschenen in de periode 2019-2022.
De adviescommissie wordt binnenkort bekend gemaakt.
Winnaars Gysbert Japicxpriis
Jaartal |
Prijswinnaar |
Bijdrage |
|---|---|---|
| 2021 | Eeltsje Hettinga | Gedichten gemaakt als Dichter fan Fryslân |
|
2019 |
Aggie van der Meer |
Gehele oeuvre |
|
2017 |
Eppie Dam |
Fallend ljocht (poëzie) |
|
2015 |
Koos Tiemersma |
Einum (roman) |
|
2013 |
Jacobus Q. Smink |
Sondelfal (dichtbundel) |
|
2011 |
Durk van der Ploeg |
Gehele oeuvre |
|
2009 |
Anne Feddema |
Reidhintsje op ‘e Styx (poëzie) |
|
2007 |
Josse de Haan |
Gehele oeuvre |
|
2005 |
Abe de Vries |
In waarm wek altyd (poëzie) |
|
2003 |
Willem Tjerkstra |
Ridder fan Snits (roman) |
|
2001 |
Tsjêbbe Hettinga |
Fan oer see en fierder (dichtbundel) |
|
1998 |
Piter Boersma |
It libben sels (roman) |
|
1995 |
Trinus Riemersma |
De reade bwarre (roman) |
|
1992 |
Steven H.P. de Jong |
De Wuttelhaven del (roman) |
|
1989 |
Anne Wadman |
Gehele oeuvre |
|
1986 |
Tiny Mulder |
Gehele oeuvre |
|
1983 |
Sjoerd van der Schaaf |
De bijekening (roman) |
|
1981 |
Reinder Rienk van der Leest |
Kunst en fleanwurk (dichtbundel) |
|
1979 |
Ypk fan der Fear |
Gehele oeuvre |
|
1977 |
Jan Wybenga |
Lyts Frysk deadeboek (dichtbundel) |
|
1975 |
Rink van der Velde |
Gehele oeuvre |
|
1973 |
Willem Abma |
De âlde en de leave hear: as lead om âld izer, Op libben en dea en Mosken en goaden (dichtbundels) |
|
1971 |
Paulus Akkerman |
It roer út hannen (roman), Foar de lins/Dat sadwaende (essays) |
|
1969 |
Niet toegekend |
De vakjury droeg het dichterscollectief ‘Operaesje Fers’ voor, maar Gedeputeerde Staten volgden dit advies niet op en hebben besloten de prijs dit jaar niet toe te kennen. |
|
1967 |
Trinus Riemersma |
Fabryk (roman) |
|
1965 |
Jan Wybenga |
Barakkekamp (dichtbundel) |
|
1963 |
Jo Smit |
Bisten en boargers (verhalenbundel) |
|
1961 |
Marten Sikkema |
Gehele oeuvre |
|
1959 |
Eeltsje Boates Folkertsma (geweigerd) |
Eachweiding (essays) |
|
1957 |
Douwe Tamminga |
Balladen (dichtbundel) |
|
1955 |
Ulbe van Houten |
De hillige histoarje (Bijbelverhalen), De sûnde fan Haitze Holwerda (roman) |
|
1953 |
Rixt (pseudonym fan Hendrika Akke van Dorssen) |
De Gouden rider (dichtbundel) |
|
1952 |
Anne Wadman |
Kritysk konfoai (essays) |
|
1951 |
Sjoerd Spanninga (pseudoniem van Jan Dijkstra) |
Spegelskrift en Núnders (dichtbundels) |
|
1950 |
Ype Poortinga |
Elbrich (roman) |
|
1949 |
Fedde Schurer |
Simson (Bijbels drama), berijmingen van It boek fan ‘e psalmen |
|
1948 |
Nyckle Haisma (postuum) |
Simmer (novelle) |
|
1947 |
Obe Postma |
It sil bestean (dichtbundel) |