De Gysbert Japicxpriis is de belangrijkste literaire prijs van Fryslân. Deze prijs wordt één keer in de twee jaar uitgereikt. Het ene jaar voor Friestalige proza en het andere jaar voor Friestalige poëzie. De prijs werd in 1947 ingesteld door het provinciaal bestuur. Dichter Obe Postma was in dat jaar de eerste winnaar van de Gysbert Japicxpriis.

Procedure en Prijs

Gedeputeerde Staten van Fryslân kiezen de prijswinnaar op basis van het advies van een adviescommissie. Deze adviescommissie stelt een lijst met genomineerden samen op basis van het verschenen literaire werk in de vier voorgaande jaren. De Gysbert Japicxpriis kan ook als oeuvreprijs toegekend worden. De winnaar van de Gysbert Japicxpriis ontvangt een bedrag van € 10.000 en een oorkonde. Tevens is er een bedrag van €5000,- beschikbaar gesteld door Gedeputeerde Staten om het winnende werk te laten vertalen en te promoten in het buitenland. De uitreiking van de prijs vindt plaats in de Martinikerk in Bolsward.

Gysbert Japicx

De naam van de prijs verwijst naar de Friese dichter Gysbert Japicx (1603-1666), geboren in Bolsward. Gysbert Japicx is de bekendste Friese renaissanceschrijver en wordt gezien als de grondlegger van het Fries als geschreven taal. Het Fries dat in de middeleeuwen werd gebruikt om de wetten op te schrijven, was in de 17e eeuw verdwenen. Nederlands was toen de officiële taal van het bestuur. Gysbert Japicx schreef wél Fries en legde daarmee de basis voor de Friese schrijftaal. In Bolsward staat het Gysbert Japicxhûs(eksterne link), een museum over de dichter in zijn geboortehuis.

Adviescommissie Gysbert Japicxpriis

De adviescommissie adviseert Gedeputeerde Staten over het toekennen van de Gysbert Japicxpriis. In 2023 wordt de Gysbert Japicxpriis toegekend in de categorie Proza, verschenen in de periode 2019-2022.

De adviescommissie wordt binnenkort bekend gemaakt.

Winnaars Gysbert Japicxpriis

Jaartal

Prijswinnaar

Bijdrage

2021Eeltsje HettingaGedichten gemaakt als Dichter fan Fryslân

2019

Aggie van der Meer

Gehele oeuvre

2017

Eppie Dam

Fallend ljocht (poëzie)

2015

Koos Tiemersma

Einum (roman)

2013

Jacobus Q. Smink

Sondelfal (dichtbundel)

2011

Durk van der Ploeg

Gehele oeuvre

2009

Anne Feddema

Reidhintsje op ‘e Styx (poëzie)

2007

Josse de Haan

Gehele oeuvre

2005

Abe de Vries

In waarm wek altyd (poëzie)

2003

Willem Tjerkstra

Ridder fan Snits (roman)

2001

Tsjêbbe Hettinga

Fan oer see en fierder (dichtbundel)

1998

Piter Boersma

It libben sels (roman)

1995

Trinus Riemersma

De reade bwarre (roman)

1992

Steven H.P. de Jong

De Wuttelhaven del (roman)

1989

Anne Wadman

Gehele oeuvre

1986

Tiny Mulder

Gehele oeuvre

1983

Sjoerd van der Schaaf

De bijekening (roman)

1981

Reinder Rienk van der Leest

Kunst en fleanwurk (dichtbundel)

1979

Ypk fan der Fear

Gehele oeuvre

1977

Jan Wybenga

Lyts Frysk deadeboek (dichtbundel)

1975

Rink van der Velde

Gehele oeuvre

1973

Willem Abma

De âlde en de leave hear: as lead om âld izer, Op libben en dea en Mosken en goaden (dichtbundels)

1971

Paulus Akkerman

It roer út hannen (roman), Foar de lins/Dat sadwaende (essays)

1969

Niet toegekend

De vakjury droeg het dichterscollectief ‘Operaesje Fers’ voor, maar Gedeputeerde Staten volgden dit advies niet op en hebben besloten de prijs dit jaar niet toe te kennen.

1967

Trinus Riemersma

Fabryk (roman)

1965

Jan Wybenga

Barakkekamp (dichtbundel)

1963

Jo Smit

Bisten en boargers (verhalenbundel)

1961

Marten Sikkema

Gehele oeuvre

1959

Eeltsje Boates Folkertsma (geweigerd)

Eachweiding (essays)

1957

Douwe Tamminga

Balladen (dichtbundel)

1955

Ulbe van Houten

De hillige histoarje (Bijbelverhalen), De sûnde fan Haitze Holwerda (roman)

1953

Rixt (pseudonym fan Hendrika Akke van Dorssen)

De Gouden rider (dichtbundel)

1952

Anne Wadman

Kritysk konfoai (essays)

1951

Sjoerd Spanninga (pseudoniem van Jan Dijkstra)

Spegelskrift en Núnders (dichtbundels)

1950

Ype Poortinga

Elbrich (roman)

1949

Fedde Schurer

Simson (Bijbels drama), berijmingen van It boek fan ‘e psalmen

1948

Nyckle Haisma (postuum)

Simmer (novelle)

1947

Obe Postma

It sil bestean (dichtbundel)